Sunday, July 8, 2007

Ο Μιτεραν και οι τάφοι των άλλων


ΦΡΑΝΣΟΥΑ ΜΙΤΕΡΑΝ (1916-1996), πρωην Πρόεδρος της Γαλλίας. Τον Φεβρουάριο του 1993, επιστρέφοντας από ένα ταξίδι του στη Καμπότζη, φωνάζει στις μπροστινές θέσεις του αεροπλάνου τον ψυχαναλυτή του Αλί Μαγκουντί, και του ζητά, όταν θα περάσουν 10 χρόνια από τον θάνατό του, να δημοσιοποιήσει τις σημειώσεις από τις συναντήσεις τους, που άρχισαν το 1982. Το βιβλίο, πράγματι, κυκλοφόρησε στα τέλη του 2005 στη Γαλλία, και πρόσφατα εδώ στην Ελλάδα, από τις εκδόσεις «Κέρδος», υπό τον τίτλο «Συναντήσεις. Η Ψυχανάλυση του Φρανσουά Μιτεράν».

ΕΝΑ από τα πιο ενδιαφέροντα κεφάλαια, είναι εκείνα στα οποία ο Μιτεράν καλείται να πεί την άποψή του για τον θάνατο. Η πρώτη του απάντηση ηταν ότι ποτέ δεν σκότωσε άνθρωπο ο ίδιος. Η δεύτερη, αφου ο ψυχαναλυτής του ζητησε να περιγράψει πως βιώνει ο ίδιος την έννοια του θανάτου, ο πρώην πρόεδρος άρχισε να λέει πόσο πολύ αισθανόταν χρέος του, όποτε ένας αγαπητός φίλος η συνεργάτης έχανε ένα δικό του πρόσωπο, εκείνος να συμμετέχει στο πένθος του και να του συμπαρίσταται. Ο Αλί Μαγκουντί του ζήτησε περισσότερες διευκρινήσεις. Και τότε, ο Φρανσουά Μιτεράν αποκάλυψε μια ακόμη πιο ενδιαφέρουσα πτυχή του εαυτού του: την επιθυμία του να γνωρίζει που έχουν ταφεί άνθρωποι που εκτιμά, και να επισκέπτεται τους τάφους τους. Ιδίως τους ανθρωπους των γραμμάτων.

«Από την στιγμή που έχω αγαπήσει έναν συγγραφέα, ποτέ δεν μου φάνηκε άχρηστο ή αδιάφορο να ξέρω που αναπαύεται, σε ποιο περιβάλλον. Δεν είμαι ειοδικός. Όμως, το τι επιφυλάσσει η μοίρα στα λείψανά τους, είναι κάτι που με συγκινεί. Εχω πάει να δώ τον τάφο του Μπερνανός, του Μαλαρμέ και μερικών άλλων συγγραφέων, εκεί όπου συνήθως κανείς δεν ξέρει ότι βρίσκονται. Εχει ενδιαφέρον να ξέρεις ότι ο Μπερνανός θέλησε να επιστρέψει κοντά στη μητέρα του. Εχει ενδιαφέρον να δεις ότι πάνω στον τάφο του Μαλαρμέ, κοντά στο Φονταινεμπλώ, υπάρχει ένα σπασμένο αγγείο. Εχει ενδιαφέρον να δείς τον Βαν Γκογκ δίπλα στον αδερφό του. Δεν πρόκειται περί μανίας, ούτε περί ψύχωσης, απλώς συμπληρώνω την εικόνα που έχω για ένα πρόσωπο. Είναι ένας στοχασμός. Εκεί ολοκληρώνεται η ανθρώπινη περιπέτεια στη φυσική της διάσταση».