Sunday, July 8, 2007

Ο Μιτεραν και οι τάφοι των άλλων


ΦΡΑΝΣΟΥΑ ΜΙΤΕΡΑΝ (1916-1996), πρωην Πρόεδρος της Γαλλίας. Τον Φεβρουάριο του 1993, επιστρέφοντας από ένα ταξίδι του στη Καμπότζη, φωνάζει στις μπροστινές θέσεις του αεροπλάνου τον ψυχαναλυτή του Αλί Μαγκουντί, και του ζητά, όταν θα περάσουν 10 χρόνια από τον θάνατό του, να δημοσιοποιήσει τις σημειώσεις από τις συναντήσεις τους, που άρχισαν το 1982. Το βιβλίο, πράγματι, κυκλοφόρησε στα τέλη του 2005 στη Γαλλία, και πρόσφατα εδώ στην Ελλάδα, από τις εκδόσεις «Κέρδος», υπό τον τίτλο «Συναντήσεις. Η Ψυχανάλυση του Φρανσουά Μιτεράν».

ΕΝΑ από τα πιο ενδιαφέροντα κεφάλαια, είναι εκείνα στα οποία ο Μιτεράν καλείται να πεί την άποψή του για τον θάνατο. Η πρώτη του απάντηση ηταν ότι ποτέ δεν σκότωσε άνθρωπο ο ίδιος. Η δεύτερη, αφου ο ψυχαναλυτής του ζητησε να περιγράψει πως βιώνει ο ίδιος την έννοια του θανάτου, ο πρώην πρόεδρος άρχισε να λέει πόσο πολύ αισθανόταν χρέος του, όποτε ένας αγαπητός φίλος η συνεργάτης έχανε ένα δικό του πρόσωπο, εκείνος να συμμετέχει στο πένθος του και να του συμπαρίσταται. Ο Αλί Μαγκουντί του ζήτησε περισσότερες διευκρινήσεις. Και τότε, ο Φρανσουά Μιτεράν αποκάλυψε μια ακόμη πιο ενδιαφέρουσα πτυχή του εαυτού του: την επιθυμία του να γνωρίζει που έχουν ταφεί άνθρωποι που εκτιμά, και να επισκέπτεται τους τάφους τους. Ιδίως τους ανθρωπους των γραμμάτων.

«Από την στιγμή που έχω αγαπήσει έναν συγγραφέα, ποτέ δεν μου φάνηκε άχρηστο ή αδιάφορο να ξέρω που αναπαύεται, σε ποιο περιβάλλον. Δεν είμαι ειοδικός. Όμως, το τι επιφυλάσσει η μοίρα στα λείψανά τους, είναι κάτι που με συγκινεί. Εχω πάει να δώ τον τάφο του Μπερνανός, του Μαλαρμέ και μερικών άλλων συγγραφέων, εκεί όπου συνήθως κανείς δεν ξέρει ότι βρίσκονται. Εχει ενδιαφέρον να ξέρεις ότι ο Μπερνανός θέλησε να επιστρέψει κοντά στη μητέρα του. Εχει ενδιαφέρον να δεις ότι πάνω στον τάφο του Μαλαρμέ, κοντά στο Φονταινεμπλώ, υπάρχει ένα σπασμένο αγγείο. Εχει ενδιαφέρον να δείς τον Βαν Γκογκ δίπλα στον αδερφό του. Δεν πρόκειται περί μανίας, ούτε περί ψύχωσης, απλώς συμπληρώνω την εικόνα που έχω για ένα πρόσωπο. Είναι ένας στοχασμός. Εκεί ολοκληρώνεται η ανθρώπινη περιπέτεια στη φυσική της διάσταση».

8 comments:

magsoulini said...

...Εκεί ολοκληρώνεται η ανθρώπινη περιπέτεια στη φυσική της διάσταση». Πρωτίστως λογική πρόταση. Θεωρώ πως να μπαίνει στην διαδικασία, να επισκέπτεται τους τάφους ανθρώπων των γραμμάτων και της τέχνης σίγουρα τους αγάπησε, σίγουρα δεν έμεινε σε μια επιφανειακή ανάγνωση των κειμένων τους και σίγουρα προσέγγισε τον Βαν Γκογκ ολιστικά. Δεν έχω άποψη για την πολιτική του σταδιοδρομία, αλλά δείχνει ότι τον ενδιέφερε ο άνθρωπος σε όλες του τις εκφάνσεις.
Το καινούργιο blog θα είναι ανάλογο του πρόσωπα και προσωπεία, ας μην είμαι περίεργη θα το δούμε...

? said...

η άγνωστη πτυχή ενός μεγάλου πολιτικού

Aggelos Spyrou said...

Ίσως ο τάφος να είναι η πηγή της ειλικρίνειας...

Αλεξάνδρα said...

Έχει πολύ ενδιαφέρον να ξέρεις πως σκέφτονται οι άνθρωποι που τους ψηφίζουμε για να αντιπροσωπεύουν την φωνή μας και που ωστόσο κρατούν τις τύχες μας στα χέρια τους.

Anonymous said...

Απίστευτη προσέγγιση του ανθρώπινου είδους από τον Μιτεράν και συγκινητική θα έλεγα. Είναι πολλές οι φορές που βλέποντας κάποιο μεγάλο πολιτικό πρόσωπο μου έρχονται ιδέες για το τι σκέφτεται μέσα του πραγματικά. Φαντάζομαι πως θα υπάρχουν αρκετοί από αυτούς οι οποίοι κάτω από τη μάσκα του θηριώδους πολιτικού κρύβουν μια ψυχούλα. Είναι πολύτιμο όλοι μέσα μας να παραδεχόμαστε ότι ενδιαφερόμαστε για το διπλανό μας. Αν φτάσουμε στο σημείο όπου εκτιμάμε πραγματικά το χρόνο μας και την ιδιότητα μας σε αυτή τη ζωή θα μπορέσουμε να βιώσουμε μοναδικές αξιόλογες στιγμές οι οποίες θα έχουν την καλύτερη υποδοχή από το περίγυρω μας.
Τελικά ίσως είναι καλύτερο να γνωρίζουν οι γύρω μας τι πραγματικά είμαστε μέσα μας, κι αυτοί το ίδιο μέσα τους αναζητούν.

Anonymous said...
This comment has been removed by a blog administrator.
christos michaelides said...

Η δειλία των "ανωνύμων" κτύπησε ξανά. Το comment του αφαιρέθηκε, όχι επειδή πρόσβαλε εμένα, αλλά εκίνους που τυχόν θα διάβασαν. Δυστυχως, άρχισε να γεμνίζει και η μπλογκόσφαιρα από τέτοιους, ανωνυμους, ψευτοπαλλικαράδες. Μπαίνουν στο "σπίτι" του άλλου, μόνο για να βρίσουν. Πιθανώς γιατί δέν έμαθαν να κάνουν και τίποτ' άλλο στη ζωή τους. και φθονού εκείνους που πέτυχαν. Οι ξοφλημένοι.

ROKOS said...

Θα ήθελα να πω κάτι. Λένε ότι οι νέοι πάσχουν σήμερα γιατί δεν τους αφήσαμε -παρακαταθήκη- έναν όμορφο κόσμο, με αξίες, έναν όμορφο τρόπο να ζεις, η κοινωνία είναι σκατά, δεν υπάρχει αγάπη, ανιδιοτέλεια κλπ. Γιατί αγαπητέ νέε μου εγώ σε άλλο κόσμο μεγάλωσα; (Είμαι γονιός). Οι δικοί μου οι γονείς με άλλες αξίες και με περισσή αγάπη με μεγάλωσαν; Ακριβώς γι' αυτό λοιπόν, (και επειδή είμαι σκεπτόμενος άνθρωπος) αποφάσισα να μην γίνω σαν αυτούς. Και από τότε που με θυμάμαι προσπαθώ -με καθημερινή προσπάθεια- και διαφυλάσσω τα σωστά μου, τις αξίες μου. Θέλεις σκοπό και όραμα; Ιδού: γίνει το αντίθετο από αυτό που γίνανε οι άλλοι και δεν σου αρέσει.

Και μην ακούω "τι να το κάνω να παραμείνω εγώ αγνός όταν κανείς δεν το καταλαβαίνει", γιατί φίλε μου όλοι περιμένουν από τους άλλους να αρχίσουν. Ή θέλεις όραμα κι αξία ή μείνε στην επιφανειακή ζωούλα σου και μην διαμαρτύρεσαι.

Επίσης, συνομιλώντας με άπειρους ανθρώπους που "κατά βάθος" δεν είναι πονηροί, δεν φοβούνται και αφήνονται να ζήσουν, πιστεύουν ("κατά βάθος") στις ανθρώπινες σχέσεις και στο μοιράζομαι, δεν είναι υλιστές, επιφανειακοί τύποι, πιστεύουν λοιπόν, ότι η ζωή τους κάνει, δεν είναι έτσι.. (Κρίνοντας εξ ιδίων τα αλλότρια να πω:) Δεν μπορείς να είσαι κάτι άλλο από αυτό που είσαι, αν ήσουν δεν θα μπορούσες να μην είσαι το άλλο. Εγώ τουλάχιστον γι' αυτό δεν μπορώ να "προσαρμοστώ" -παρότι αρκετές φορές, από κούραση, προσπάθησα να γίνω ένα με το συρμό. Δεν είναι η σπουδαιότητα των αξιών -άλλωστε για όλους είναι σπουδαία τα σπουδαία, δεν βλέπω κάτι να τους πιέζει να τα διασφαλίσουν- δεν μπορώ να μην τις ακολουθώ, γιατί αυτή είμαι εγώ. Δεν μπορώ να είμαι κάτι άλλο.

Ένα τελευταίο και κλείνω το "διάγγελμα", στις σπάνιες φορές που βλέπω τηλεόραση άκουσα έναν νεαρό, γύρω στα 17, να μιλάει για κάποια χρήματα που μάζεψε το σχολείο του για την UNISEF. Είπε λοιπόν ο 17 ετών νεαρός: "για μένα ήταν ολόκληρο το χαρτζιλίκι μου, ενώ θα έπρεπε χρήματα να δίνουν οι κυβερνήσεις". (...) "εύχομαι τουλάχιστον τα χρήματα που μαζέψαμε να πάνε σ' αυτούς που τα έχουν ανάγκη". Πραγματικά δεν ντρέπομαι που έχουμε καταντήσει έτσι σαν κοινωνία (πότε δηλαδή ήταν καλύτερη;), το πραγματικά θλιβερό στην προκειμένη είναι ότι το παιδί βλέπει με αυτά τα μάτια τα πράγματα.

Είναι στο χέρι σου ν' αφήσεις την καρδιά σου αμόλυντη, αγνή, όλο αγάπη και αισιοδοξία. Κανείς δεν σου βάζει το μαχαίρι στο λαιμό. Εσύ επιλέγεις τι θέλεις να 'σαι.

(Το κείμενο αυτό το έστειλα σε πολλά blogs. Επειδή δεν έχουμε έδρα να μιλάμε δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουμε).